یکی از پرسش‌های مهم داوطلبانی که قصد ورود به حوزه دفاتر اسناد رسمی را دارند این است که تفاوت بین دفتریار و سردفتر چیست؟
برخلاف آزمون‌های استخدامی دستگاه‌های دولتی، این آزمون‌ها به استخدام منجر نمی‌شوند؛ بلکه قبولی در آزمون و طی مراحل بعدی، تنها مجوز یا مدرک فعالیت را در اختیار داوطلب قرار می‌دهد. در ادامه به‌طور کامل تفاوت‌های این دو سمت را بررسی می‌کنیم.


سردفتری چیست؟

سردفتر اسناد رسمی شخصی است که به موجب قانون و پس از طی آزمون و مراحل گزینش، مجوز تاسیس و مدیریت یک دفترخانه اسناد رسمی را دریافت می‌کند.

وظایف سردفتر:

  • مدیریت کلی دفترخانه و نظارت بر کارکنان

  • تنظیم، ثبت و تایید اسناد رسمی (خرید و فروش، وکالت‌نامه، قراردادها و …)

  • حفظ و نگهداری دفاتر و اسناد رسمی مطابق مقررات

  • پاسخگویی در برابر مراجع قانونی و مردم

شرایط و ویژگی‌ها:

  • داشتن مدرک تحصیلی حقوق یا فقه و مبانی حقوق اسلامی

  • تجربه و صلاحیت حرفه‌ای

  • گذراندن آزمون و مصاحبه‌های مربوطه

  • مسئولیت حقوقی و کیفری بالا به دلیل اعتبار اسناد

سردفتر در واقع مدیر اصلی دفترخانه محسوب می‌شود و تمامی فعالیت‌ها زیر نظر او انجام می‌گیرد.


دفتریاری چیست؟

دفتریار دستیار یا قائم‌مقام سردفتر است که وظیفه دارد در غیاب سردفتر یا در شرایط خاص، بخشی از مسئولیت‌های دفترخانه را برعهده گیرد.

وظایف دفتریار:

  • کمک به سردفتر در ثبت و تنظیم اسناد

  • مدیریت بخشی از کارهای اجرایی دفترخانه

  • حضور در زمان غیبت سردفتر و انجام وظایف قانونی او

  • مسئولیت مشترک در برابر برخی امور اداری و مالی دفترخانه

شرایط و ویژگی‌ها:

  • داشتن حداقل مدرک دیپلم (برخلاف سردفتری که نیاز به مدرک دانشگاهی دارد)

  • گذراندن آزمون دفتریاری

  • نداشتن سوءپیشینه و برخورداری از صلاحیت اخلاقی

  • مسئولیت کمتر نسبت به سردفتر، اما همچنان جایگاه قانونی مهم

به زبان ساده، دفتریار در دفترخانه نقش معاون و پشتیبان سردفتر را دارد.


فرق دفتریاری با سردفتری

ویژگی‌ها سردفتر دفتریار
جایگاه شغلی مدیر اصلی و مسئول دفترخانه قائم‌مقام و دستیار سردفتر
مدرک تحصیلی لازم حقوق یا رشته‌های مرتبط حداقل دیپلم
وظایف اصلی تنظیم و تایید اسناد رسمی، مدیریت کل کمک به ثبت اسناد، جانشین سردفتر
مسئولیت قانونی بسیار بالا کمتر، اما دارای مسئولیت مشترک
مجوز فعالیت تاسیس و اداره دفترخانه فعالیت صرفاً در کنار سردفتر

منابع کامل برای آزمون دفتریاری و سردفتری

اگر قصد دارید در آزمون‌های دفتریاری یا سردفتری شرکت کنید، نیاز به منابع جامع و استاندارد دارید.
📌 سایت ایران عرضه مجموعه‌ای از بهترین منابع را ارائه کرده است:

این سوالات مطابق با آخرین آزمون‌ها و به صورت طبقه‌بندی‌شده طراحی شده‌اند تا شما بدون اتلاف وقت، به سراغ مهم‌ترین مباحث بروید و شانس موفقیت خود را افزایش دهید.


جمع‌بندی

تفاوت اصلی سردفتری و دفتریاری در جایگاه شغلی، مسئولیت‌ها و شرایط ورود است. سردفتر مدیریت کامل دفترخانه را بر عهده دارد، در حالی که دفتریار نقش دستیار و جانشین او را ایفا می‌کند. هر دو آزمون، فرصت‌های مهمی در حوزه اسناد رسمی ایجاد می‌کنند و با مطالعه منابع به‌روز می‌توانید مسیر موفقیت خود را هموار کنید.